„Wisienka na torcie”

Przedostatni (?) dzień naszych wykopalisk w Przecznie zaznaczył się dla nas szeregiem ważnych wydarzeń. Był miłym i momentami podniosłym ukoronowaniem tych prac, podobnym do kandyzowanej „nawet smacznej” wisienki na mini-torciku jakim dziś z racji swych 24 imienin uraczony został Bartłomiej…

Archeologia jakubowa w Przecznie: ks. Dokurno nadzoruje przesiewanie warstw; rocznicowa para archeologów – Madzia i „Sarna”; Ania w prezbiteryjnym szańcu oraz Mroczny Anioł Rzepakowej Zagłady 😉

Powrócimy na chwilę do kamieni, które odsłoniliśmy przedwczoraj i dalszy ich ciąg zaczęliśmy odsłaniać wczoraj. Powróciliśmy do eksploracji tego miejsca, by jednoznacznie stwierdzić, że kamienie występują tylko w przestrzeni przed ołtarzem. To bardzo ważna obserwacja, bo w tym momencie staje się jasne, że odkryliśmy w tym miejscu podstawę dawnego ołtarza. Z jakiego okresu? Cóż, to mógłby pomóc wydatować jakiś zabytek, najlepiej moneta – zauważyła Pani Profesor. Jak na ironię, zabytków w tym miejscu było tyle co nic… Nasi chłopcy zaczęli jednak dzielnie przesypywać eksplorowane warstwy. I co?… W kilku poprzednich wpisach wspominaliśmy o ogromnej ilości tzw. zabytków wydzielonych, jakie w ciągu dwóch dni pozyskaliśmy z wykopu prezbiterialnego. Pewnie część z naszych Czytelników domyśliła się już, iż tymi zabytkami wydzielonymi były monety. Możemy już zdradzić, że ten zbiór około 50 okazów stanowiły monetki nowożytne, głównie XVII-wieczne tzw. boratynki (szelągi Jana Kazimierza) oraz szelągi królowej szwedzkiej Krystyny Wazy. Dziś znaleźliśmy jeszcze jedną monetę. Jak na zamówienie, zamówienie Pani Profesor, z tego „strategicznego” miejsca przed dawnym ołtarzem pozyskaliśmy jedyną w tym pierwszym przeczneńskim sezonie monetę średniowieczną – pięknie zachowany krzyżacki barkteat… 😀 Czy może być wspanialej? – oto wszystko wskazuje bowiem na to, że odkryliśmy podstawę średniowiecznego ołtarza z Przeczna…

Tymczasem w połowie dnia miało miejsce piękne wydarzenie – ponowny pochówek kości ludzkich pozyskanych przez nas w trakcie tegorocznych badań. Ksiądz Dokurno zamówił obszerną trumnę, w której wykonaliśmy 5 przegródek – cztery na zidentyfikowane przez nas Osoby oraz największą na ossuarium z pozostałych kości ludzkich pozyskanych z wykopu przy wieży, w prezbiterium i krypcie. Do każdej z przegródek włożyliśmy razem z kośćmi kartkę ze stosowną informacją.

Archeologia jakubowa w Przecznie: Tomek z Bartkiem układają kości ludzkie do trumny; kondukt żałobny przenosi trumnę z kostnicy do kościoła

Niesamowitym dla nas przeżyciem był fakt, że ponownie pochowaliśmy kości Osób, których imiona znaliśmy. Archeolodzy często badają cmentarzyska, jednak absolutną rzadkością jest sytuacja gdy wiedzą – z imienia i nazwiska – kogo na tych cmentarzyskach odkrywają. Nam zdarzyło się to po raz pierwszy, a przeżycia z tym związane są naprawdę niezwykłe…. Kogo zatem pochowaliśmy? Dzięki wynikom analizy antropologicznej dr Bednarka, naszym obserwacjom oraz nieocenionej pomocy Pana Mirosława Paliszewskiego ustaliliśmy, iż w krypcie odkryliśmy pochówki czwórki przedstawicieli rodziny Znanieckich herbu Krzywda, właścicieli Przeczna od końca XVIII stulecia: Adama Pawła Znanieckiego (1764-1821), jego córkę Zofię Znaniecką (1794-1822), jego syna Michała Znanieckiego (1793-1860) oraz żonę Michała Franciszkę z Kiełczewskich Znaniecką (1796-1876). Wspomniany wyżej Pan Mirek jest prapraprawnukiem Franciszki i Michała. Oto, co napisał na naszym blogu:

Witam Serdecznie !
Cieszę się bardzo z Waszej pracy w odkrywaniu przeszłości Przeczna,tym
 bardziej, że Znanieccy h.Krzywda byli moimi Antenatami

Franciszek h.Lubicz Cyborski/Ciborski/ sędzia ziemii michałowskiej
ma Przeczno od 1743
oz z Jadwigą h.Ostoja Nagórską
Ich Syn Tomasz dziedziczy na Przecznie,burgrabia Chełmna 1756-1764
oż.z Marjanną h.Jelita Goldstein-Kossowską
Ich Córka Kunegunda wnosi w posagu Przeczno i inne Jakubowi
Znanieckiemu chorążemu czernichowskiemu
Jakub składa przysiegę 1772 królowi pruskiemu,jest to potwierdzenie
szlachectwa w Prusach
Ich Syn Adam Paweł 1764-1821 sędzia w Chełmnie oż.z Bogumiłą
Cecylią h.Nałęcz Gostomska z Bolumina dziedziczy na Przecznie
nastepnym wł.Przeczna jest Ich Syn Michał 1793-1860 oż.
z Franciszka h.Pomian Kiełczewską z Jeżewa 1896-1876
Przeczno przechodzi na Ich Syna Walerego oż.z Aniela Iwaszkiewicz
w 1885 Przeczno ma 20 dymów 115 mieszkańców w tym 111 katolików
i 3 ewangielików
ma 316 ha/282 roli ornej,9 ha łąk/
po 1885 Przeczno rozparcelowano,wynika z tego że Przeczno było
w rękach Rodziny ponad 140 lat

Pozdrawiam KS.PROBOSZCZA,ARCHEOLOGÓW oraz MIESZCZAŃCÓW
PRZECZNA

Mirek K.Paliszewski Wschowa

Panie Mirku, Pana Bliscy teraz są też bliscy nam i mieszkańcom Przeczna!

Archeologia jakubowa w Przecznie: kolejne etapy powtórnego pochówku…

Uroczystość dzięki staraniom ks. Dokurno miała piękny i podniosły charakter. Oprócz naszej ekipy brali w niej udział parafienie przeczneńscy, w tym członkowie istniejącego od ponad 200 lat Bractwa Przemienienia Pańskiego. Rozpoczęliśmy punktualnie o godzinie 12 biciem kościelnego dzwonu, krótkim wprowadzeniem, modlitwą na Anioł Pański oraz odmówieniem modlitwy różańcowej. Następnie kondukt żałobny z trumną niesioną przez panów strażaków z OSP oraz naszych Bartka i Tomka przeszedł z kostnicy do kościoła. Nad postawioną przy krypcie trumną została odmówiona modlitwa, okadzenie i poświęcenie, wreszcie Bartek i strażacy spuścili trumnę do krypty, gdzie pozostawiliśmy też wyeksponowane relikty dziecięcej trumienki odkrytej w prezbiterium oraz fragmenty trumien Adama i Franciszki, mające na sobie daty ich śmierci. Zamknęliśmy kryptę (na razie, płytą tymczasową), a Pani Profesor z Anią opowiedziały przybyłym Parafianom o naszych badaniach, odkryciach i planach badawczych. Zaprezentowaliśmy też nasz jeszcze otwarty w swym rozszerzeniu wykop W-4/12 i jego wspaniałe „kamienno-ołtarzowe” odkrycie… I tak historia zatoczyła koło, ci których pochowano tu 200 lat temu (i jeszcze wcześniej) na nowo zostali przypomnieni i na powrót związani ze swą przeczneńską parafią…

Archeologia jakubowa w Przecznie: Pani Profesor opowiada o naszych badaniach i oprowadza po nich parafian przeczneńskich, a nasza ekipa czeka dzielnie choć marzy o wyciecze na wieżę, a potem kubku kawy w ten deszczowy dzień…

A my po zwiedzaniu wieży i zabytkowej średniowiecznej więźby kościoła oraz przerwie śniadaniowej wróciliśmy do pracy. Pracy zakończonej już ostateczną decyzją o zaprzestaniu dalszej eksploracji. Jutro – zasypywanie… i wielkie porządkowanie 😉